GÖMLEK FABRİKASI YATIRIM PROJESİ 1-KONUHAKKINDA GENEL BİLGİ 1. Yatırım konusu ve mahiyeti: Yatırımın konusu; günde 1500 adet gömlek üreten bir hazır giyim fabrikasının kurulması için fizibilite raporu hazırlanmasıdır. Proje önemli bir hazır giyim ürünü olan gömleği üretecek bir fabrikanın nasıl kurulabileceğinin ve kuruluş maliyetinin ne olacağının öğrenilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Yatırım konumuz olan gömlek yurt içinde ve dışında tüketimi oldukça fazla olan bir üründür. 2. İmalat konusunun dünya ve yurt içindeki gelişme safhaları: -ALMANYA: Almanya’nın yıllık toplam dış giyim tüketimi 41 milyar dolar düzeyindedir ve uzun yıllardır hazır giyim tüketimindeki gerilemeye karşın nüfus fazlalığı ve alım gücünün yüksekliği nedeniyle AB’nin en büyük hazır giyim pazarı olmaya devam etmektedir. Ayrıca dünyanın üçüncü büyük hazır giyim ihracatçısı olmakla birlikte, hazır giyim ihracatında dünyada söz sahibi bir ülkedir. Ancak son zamanlarda ihracatı düşme eğilimine girmiştir. -HOLLANDA: Hollanda’nın hazır giyim tüketimi son yıllarda artış göstermektedir dolayısıyla bu sektördeki tüm ürün gruplarına yapılan tüketim harcamaları da artmaktadır. -FRANSA: Fransa’da kişi başına düşen hazır giyim harcaması Almanya, İtalya ve İngiltere’den düşük olmakla birlikte, Güney Avrupa ve İskandinavya ülkelerinden yüksektir. Fransa, hazır giyim harcamalarında uzunca bir süre sabit seyir izlemiş ancak son yıllarda önemli sayılabilecek derecede artış göstermiştir. Fransa dünyanın en önemli hazır giyim ithalatçılarından biri olmasının yanı sıra ihracatta da önde gelen ülkelerden birisidir. İhracatının büyük bölümünü AB ülkelerinin yanı sıra ABD ve Japonya’ya gerçekleştirmektedir. -İTALYA: İtalya, hazır giyim tüketiminde Avrupa’da Almanya ve İngiltere’den sonra 3. Sırada yer almaktadır. Kişi başına düşen hazır giyim harcaması, Avusturya ve Belçika’dan düşük olmakla birlikte Almanya ve Fransa’dan yüksektir. İthalatta dünyada 7.sırada olup ihracatta da önde gelen ülkelerdendir ancak son yıllarda hafifte olsa düşme eğilimi göstermiştir. -İNGİLTERE: İngiltere, Avrupa‘nın Almanya’dan sonraki en büyük hazır giyim tüketicisidir. Dünyanın başta gelen hazır giyim ithalatçılarından birisidir. Ayrıca son dönemlerde de giderek artmaktadır. İhracatta da söz sahibi olan İngiltere, ihracatının büyük bölümünü AB ülkelerine yapmaktadır. -DANİMARKA: Danimarka’nın tekstil ve hazır giyim sektöründe 320 firma faaliyet göstermekte, yaklaşık 12000 kişi istihdam edilmektedir. Sektörde gelirlerin artmasına karşın faaliyet gösteren firma sayısında büyük düşüş yaşanmıştır. Danimarka’nın görünürdeki hazır giyim satışları 3milyar € civarında gerçekleşmiştir. Üretiminin %80ini ihraç eden ülkenin başlıca pazarları AB ülkeleridir. -FİNLANDİYA: Tekstil ve hazır giyim sektörü, diğer sektörlerle karşılaştırıldığında, Finlandiya’nın ekonomisinde oldukça önemsiz bir yere sahiptir. Özellikle son yıllarda hazır giyim ürünlerinin fiyat düzeyi, genel tüketici fiyat düzeyinin oldukça altında kalmıştır. Hazır giyim ürünleri ithalatında belli bir ülkenin ağrılığı bulunmamakla birlikte Çin, Almanya, İsveç, Estonya, İtalya, İngiltere ve Türkiye en önemli tedarikçi ülkelerdir. -ABD: dünyanın en büyük hazır giyim pazarına sahip olan ABD, önemli bir hazır giyim üreticisi olarak hem kendi pazarında hem de ihraç pazarlarında önemli bir rol oynamaktadır. Her sektörde olduğu gibi hazır giyim sektöründe de dünyanın en büyük ve önemli pazarıdır. En büyük hazır giyim ithalatçısı olup, ithalat miktarı önemli ölçüde artmaya devam etmektedir. Ayrıca ihracatta da önemli bir rol oynamaktadır. -KANADA: Kanada’nın hazır giyim endüstrisi yaklaşık 1600 firma ve 100bin civarındaki çalışandan oluşmaktadır. Genel olarak kesme ve dikme işlerini yapan taşeron firmalar ağırlıklı olarak bayan giyimi üzerine çalışmakta olup toplam hazır giyim üretiminin %25ini karşılamaktadır. İhracat açısından tamamen ABD pazarına bağımlıdır. -RUSYA: 145 milyonluk nüfusa sahip Rusya son yıllarda yaşadığı ekonomik krizler nedeniyle hazır giyim ithalatının düşmesine yol açmıştır. Bu durum Türkiye’nin Rusya’ya yaptığı hazır giyim ihracatını son derece olumsuz etkilemiştir. Ancak Rusya hazır giyim ihracatımız için hala büyük potansiyel taşımaktadır. -POLONYA: Polonya tekstil – hazır giyim sanayi, geçtiğimiz yüzyılda temeli atılan geleneksel bir sektör olmasına karşın gerçek uluslar arası rekabet ve üretim gücüne yakın dönemde kavuşmuştur. Türkiye’nin Polonya’ya hazır giyim ihracatı çok yüksektir. -ROMANYA: Romanya, doğu Avrupa ve Balkanların önemli ülkelerinden biridir. Tekstil ve hazır giyim endüstrisi Romanya’nın ekonomisinde çok önemli bir rol oynamaktadır. Sektör büyük istihdam kapasitesine sahiptir. İhracatı ve ithalatı giderek artmaktadır. Türkiye’nin Romanya’ya hazır giyim ihracatı eski dönemlerde hızlı bir çıkış yakalamışken son dönemlerde tersine dönmüş ve gerilemiştir. -JAPONYA: Japonya’nın hazır giyim üretimi 1992’den beri hem miktar hem de değer bazında gerilemiştir. Öyle ki, pazarın yaklaşık %70ini ithal ürünler kaplamıştır. Bu gerileme firma sayısı ve çalışan sayısını da etkilemiştir. Hazır giyim ihracatı, Japonya’nın toplam ihracatında önemsenmeyecek kadar düşük bir düzeydedir. Japon hazır giyim üreticileri daha çok, dünyanın en büyük hazır giyim pazarlarından biri durumundaki kendi pazarları ile ilgilenmektedirler. -TÜRK CUMHURİYETLERİ: Sovyetler Birliğinin dağılmasıyla Türk Cumhuriyetleri ekonomik açıdan henüz oldukça yetersiz düzeydedirler. Dış ticaret hacimleri de oldukça kısıtlıdır. Türkiye’nin Türk Cumhuriyetleri’ne hazır giyim ihracatı, pazar hacminin dar olması nedeniyle çok düşüktür. Diğer taraftan, mevcut hazır giyim ihracatı da oldukça dalgalı bir seyir izlemektedir. 3. Mamullerin Başlıca Kullanım Yerleri: Mamullerimiz öncelikli hedeflerimiz olan çalışan bayanların yanı sıra her zaman her yerde giyilebilecek türde ve bir o kadar şık tasarlanmaktadırlar. 4. İmalat konusunun diğer sanayi kolları ile alakası: İmalat konumuz olan gömlek imalatının diğer sanayi kolları ile alakası öncelikle hammadde üzerinedir. Bunun yanında paketleme için gerekli malzeme temini vs… de bunlarla birlikte gelir. Hammadde ihtiyacının karşılanması ileri bölümlerde daha detaylı anlatılacaktır. 2-TÜRKİYE’DE Kİ ARZ TALEP DENGESİ 1. Talep ve Tüketim ile ilgili genel bilgi: İmalat konusunun yurtiçi ve yurtdışında gelişim safhalarında genel olarak gerek yurtiçi gerekse yurtdışında talebin ve tüketimin ne derecede olduğu anlatılmıştır. 2. Mamulü kullananlar talebe tesir eden faktörler: Mamulü kullananlar genel olarak çalışan bayanlar yani iş kadınlarıdır. Talebe tesir eden ilk faktör tabi ki alım gücüdür. Biz maksimum kar hedeflediğimiz için fiyatlarımızı insanların alım gücüne göre ayarlayarak hem sürümden hem de fiyattan kazanacağız. Diğer bir faktör ürün çeşitliliğidir yani gömlek kalitesinden memnun kalan hanımlar farklı bir ürünümüzü de almak isteyeceklerdir. Ayrıca bir ülkenin eğitim düzeyi de çalışan kadın sayısını o da dolaylı yoldan talebi etkileyecektir. 3. Geleceğe ait tahminler ve projenin etkisi: Hazır giyim sektörü talebin hiçbir zaman bitmeyeceği bir sektördür yani her zaman gelecek vaat eder. Tabi sektör ne olursa olsun ülke ekonomisi geleceğin ne olacağını en doğru gösteren göstergedir. Ülke ekonomisi iyiye giderse insanların alım gücü artar dolayısıyla talep artar ayrıca ülke ekonomisinin yükselen bir grafik çizmesi demek yeni iş sahaları demek ve çalışacak yeni insanlar demektir. Bizim müşteri potansiyelimiz çalışan bayanlar olduğu için kesinlikle sektörü olumlu etkileyecektir. 4. Talebin hali hazırda karşılanışı: a. Mevcut kurulu kapasite: - Ege Bölgesi’ndeki dokuma kumaştan üst giyim üreten başlıca işletmeler Bu işletmelerin hepsinde gömlek üretimi vardır fakat ağırlıklı olarak diğer üst giysiler üretilmektedir. ) • Rant Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Polikot Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • A.G. Tekstil Ürünleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • İsmail Görkem Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Beymoda Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • C.D. Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Özteks Tekstil Turizm İnşaat Ve Gıda Maddeleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Kennedy Moda ve Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • İna Tekstil İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti. • Joy Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. S.R.S Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti. • S.F.S Giyim Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti. • Rafting Moda Tekstil Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş. • İdeen Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti. • Berk Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Berk Giyim Sanayi Ticaret Ltd. Şti. • Keskin Giyim Sanayi ve Ticaret A.Ş. • Pinots Giyim Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Big Style Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Gina Dış Ticaret ve Tekstil Sanayi Ltd. Şti. • Aktar Giyim Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Şe-Gi Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Karetta Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Güvenler Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Vena Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Palmiye Tekstil Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Satürn Tekstil Dış Ticaret Ltd. Şti. • İzkon Tekstil Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Hande Tekstil İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Eco Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Uz-Kar Tekstil Mamulleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Nanteks Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Star Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Ak Moda Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret A.Ş. • Beycan Giyim Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Tunay Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Tunay Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Özvatan Giyim İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Sına Tekstil ve Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Mas’s Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Lal Giyim Turizm İnşaat ve Ticaret Ltd. Şti. • Fg Tekstil Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Rodi Giyim Sanayi ve Ticaret A.Ş. • Afka Tekstil İnşaat Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti. • Av-As Moda Tekstil Makine Otomasyon Elektrik Gıda Deri Mobilya Kozmetik İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Tess Clothing moda Tekstil Makine Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • İ.Y.A. Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Oral Tekstil Tekstil Ürünleri Fason Dikimi ve İhracatı Turhan Gökalp • Derin Giyim Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Bizden Giyim Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. - Ege Bölgesi’ndeki Gömlek Üreten Başlıca İşletmeler ve Bunların Toplam Üretimdeki Payları Karyateks Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. : % 12 Casa Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. : % 8,4 Er-Alp Tekstil Besicilik Entegre İnşaat Taahhüt ve Ticaret Ltd. Şti. : % 6,5 Maser Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. : % 6,1 Yalaz Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. : % 4,6 Atateks Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. : % 4,1  Berkem Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti. : % 3,6 Ekener Tekstil Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. : % 3,2 Mik Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. : % 3,2 Arı Giyim Tekstil Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. : % 3,0 Diğerleri ( %45,3 ) Özba Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.  A.T.S. Anadolu Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Orce Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Anadolu Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Ünal Giyim Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Erkan Tekstil A.Ş. Kamer Gömlek  Ege Deniz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. Reform Tekstil Sanayi ve Ticaret Pazarlama Ltd. Şti. Kanat Konfeksiyon Tekstil İmalat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Bravo Tekstil Üretim İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.  Vidal Tekstil Sanayi İnşaat Turizm Ticaret Pazarlama İthalat İhracat Ltd. Şti. Ege İkizler Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Volteks Konfeksiyon Dış Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti. Belteks Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. Devteks Tekstil Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.  Aligator Tekstil ve Giyim Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. Panda Tekstil Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Kanat Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Efoteks Tekstil Ürünleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. A.T.F. Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Tuğcan Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Kris-Tek Tekstil İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. İlyada Tekstil ve Deri Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. Reco Giyim Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Gimode Giyim Sanayi ve Ticaret A.Ş. De-Ge Teks Tekstil Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Tamteks Konfeksiyon Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Mergü Tekstil Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Yavuz Gömlek Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. H.C.O. Konfeksiyon Gıda ve İnşaat Sanayi Ticaret Ltd. Şti. Dı-Veko Giyim Sanayi Pazarlama İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti. Tac Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Koteks Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Not: Yukarıdaki veriler EBSO (Ege Bölgesi Sanayi Odası )’nun kapasite raporlarından elde edilmiştir. Not: EBSO’ nun çalışma alanında İzmir, Aydın, Manisa (merkez ve bazı ilçeleri hariç ),Muğla illeri bulunmaktadır. b. Yıllık fiili imalat ve ithalat: Türkiye’nin hazır giyim üretimi 2003 2004 2005 2006 2007 Üretim (1000ton) 210 237 242 223 243 Türkiye’nin gömlek ihracatı (değer: 1000dolar) Ürün Adı 2004 2005 2006 2007 Bayanlar için gömlek 224.678 167.344 150.793 164.384 Türkiye’nin hazır giyim ihracatı(değer: milyon dolar) Ürünler 2003 2004 2005 2006 2007 04/03 % 05/04 % 06/05 % 07/06 % Örme giyim ve aksesuar 3.961 4.233 3.787 3.697 3.641 6.9 -10.5 -2.4 -1.5 Dokuma giyim ve aksesuar 2.321 2.467 2.413 2.486 2.640 6.3 -2.2 3.0 6.2 TOPLAM 6.282 6.700 6.200 6.183 6.281 6.7 -7.5 -.3 1.6 Türkiye’nin ülkeler itibariyle hazır giyim ihracatı (milyon dolar) ÜLKELER 2003 2004 2005 2006 2007 07/06 % Almanya 2535 2583 2407 2347 2210 -5.8 ABD 631 706 782 1036 1007 -2.7 İngiltere 419 486 577 747 901 20.6 Fransa 369 405 388 381 423 11.0 Hollanda 320 360 343 336 340 1.3 Belçika 146 202 181 173 174 .3 İtalya 102 133 131 137 145 5.9 Danimarka 74 92 97 100 129 28.9 İsveç 62 82 84 93 94 1.0 Avusturya 96 99 86 75 74 -.6 İspanya 23 33 57 66 69 4.1 İsrail 5 11 33 53 64 20.6 İsviçre 72 65 58 55 57 2.7 Rusya 586 324 111 90 45 -49.4 Kanada 16 20 25 33 40 21.7 Norveç 35 44 37 39 33 -15.0 Suudi arab 57 45 42 36 31 -13.8 Mısır 35 79 86 41 29 -29.6 Cezayir 25 57 46 41 22 -45.4 Polonya 143 172 90 28 20 -28.9 Toplam (ilk 20) 5759 6009 5670 5917 5917 0.0 Diğer ülkeler 523 700 530 317 362 14.2 TOPLAM 6282 6710 6200 6235 6280 .7 Türkiye’nin hazır giyim ithalatı (milyon dolar) ÜRÜNLER 2003 2004 2005 2006 2007 04/03 % 05/04 % 06/05 % 07/06 % Örme giyim ve aksesuarları 74 88 79 112 83 18.5 -10.0 41.0 -25.2 Dokuma giyim ve aksesuarları 129 117 96 118 113 -9 -17.7 22.5 -4.8 Türkiye’nin ülkelere göre hazır giyim ithalatı (milyon dolar) ÜLKELER 2005 2006 2007 06/05 % 07/06 % 07 % pay İtalya 46.2 54.7 50.5 18.3 -7.2 25.8 Çin 18.1 28.3 24 56.5 -15.2 12.2 İngiltere 20.6 31.2 22.3 51.9 -28.5 11.4 İspanya 17.1 19.4 13.4 13.0 -30.5 6.9 Fransa 14.7 16.7 12.6 13.7 -24.8 6.4 Almanya 18.3 15.5 11.6 -15.3 -25.2 5.9 Hong-Kong 4.4 6.2 5.7 40.1 -7.3 2.9 Bulgaristan .84 1.6 4 89.6 147.9 2.0 ABD 2.8 2.4 3.5 -16.4 49.6 1.8 Tunus .85 1.9 3 116.0 66.1 1.6 Diğerleri 32.2 52.6 46 63.5 -13.4 23.2 TOPLAM 176 230 196 30.8 -14.7 100.0 3-İşletme Projenin üretim teknolojisi hazır giyimdir. Hazır giyim üretimi su girdisi kullanmayan bir teknolojidir. Dolayısıyla evsel nitelikteki su dışında herhangi bir kirli su atığı söz konusu değildir. Proje eko tekstil standartları ile uyumlu olup çevre dostudur. Proje ile ilgili arsa mevcut olup A.O.S.B.’de ve aylık kirası 4250 € ‘dur. Altyapı ile ilgili herhangi bir sorun yoktur. 1. Ürün modeli bilgileri Üretim adedi: 1500 adet / gün Üretim süresi: 27.42 dk Dikiş makinesi adedi: 70 Proje sorumlusu: Alper Artaç Açıklama: - Önde 7 adet düğmeli - Roba’da etiketli, kolar aparturalı - Kollar bos dikişli - Yanlar kenet dikişli 2. Operasyon listesi ÖNLER VE CEP OP OPERASYON TANIMI MAKİNE AÇIKLAMASI MAKİNE MODEL STANDART SÜRE (SN) MAKİNE ADEDİ GÜNLÜK KAPASİTESİ 1 SOL ÖN BEDEN KIRMA ÜTÜ ÜTÜ 13 1 2490 2 SAĞ ÖN BEDEN KIRMA “ “ 30 1 1080 3 SOL ÖN PATİN DİKİLMESİ MERDANELİ ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ DDL-8500-7-WB/AK85/EC 10B-F/VO51 33 2 980 4 SAĞ ÖN PATİN DİKİLMESİ “ “ 25 1 1300 5 ÖN PATİN ÜTÜLENMESİ ÜTÜ ÜTÜ 12 1 2700 6 CEP KIRMA “ “ 32 1 1010 7 CEP AĞZI KAPAMA ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ DDL-8500-7-WB/AK85/EC 10B-F 10 1 3240 8 CEP TAKMA İĞNE TRANSPORTLU ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAK. DLN-5410-7-WB/AK85/EC 10B-F 76 4 430 9 SOL PAT İLİK AÇMA İLİK MAKİNESİ LBH-780U 42 2 720 1O SAĞ PAT DÜĞME DİKME İPLİK KESMELİ ZİNCİR DİKİŞ DÜĞME MAKİNESİ MB-373U 52 2 720 ARKA OP OPERASYON TANIMI MAKİNE AÇIKLAMASI MAKİNE MODEL STANDART SÜRE (SN) MAKİNE ADEDİ GÜNLÜK KAPASİTESİ 1 ETİKETİ ALT ROBAYA DİKME PANELLİ ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ DDL-8500-7-WB-/AK85/EC-10BF/CP 160 45 2 720 2 ROBAYI ARKAYA BİRLEŞTİRME ALTÜST TRANSPORTLU ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ DLU-5490NBB-T-WB/AK85/PF-6/EC/10BF 60 3 540 3 ROBA ÜTÜ ÜTÜ ÜTÜ 19 1 1710 KOL OP OPERASYON TANIMI MAKİNE AÇIKLAMASI MAKİNE MODEL STANDART SÜRE (SN) MAKİNE ADEDİ GÜNLÜK KAPASİTESİ 1 APARTURA BİYESİ ÜTÜ ÜTÜ ÜTÜ 23 1 1410 2 APARTURA BİYESİ DİKME ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ DDL-8500-7-WB/AK85/EC 10B-F 60 3 540 3 APARTURA PRESİ PRES PRES 1 1 32400 4 APARTURA TAKMA ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ DDL-8500-7-WB/AK85/EC 10B-F 76 4 430 YAKA OP OPERASYON TANIMI MAKİNE AÇIKLAMASI MAKİNE MODEL STANDART SÜRE (SN) MAKİNE ADEDİ GÜNLÜK KAPASİTESİ 1 ALT-ÜST YAKA BİRLEŞTİRME KENAR BIÇAKLI İĞNE TRANSP. ELEKT. DÜZ DİKİŞ MAK. DMN-5420NHA-7-WB/AK85/EC10-BF 45 2 720 2 YAKA ÇEVİRME + PRES YAKA PRES YAKA PRES 37 2 880 3 YAKA ÜST DİKİŞİ İĞNE TRANSP. ELEKTR. DÜZ DİKİŞ MAK. DLN-5410-7-WB/AK85/EC 10B-F 40 2 810 4 YAKA AYAĞI HAZIRLIK ELEKTR. DÜZ DİKİŞ MAK. DDL-8500-7-WB/AK85/EC 10B-F 18 1 1800 5 YAKA AYAĞINI YAKAYA TAKMA İĞNE TRANSP. ELEKTR. DÜZ DİKİŞ MAK. DLN-5410-7-WB/AK85/EC 10B-F 38 2 850 6 YAKA ORTA GAZE + AYAK GAZE ELEKTR. DÜZ DİKİŞ MAK. DDL-8500-7-WB/AK85/EC 10B-F 48 3 680 7 YAKA AYAĞI REGULA KENAR BIÇAKLI İĞNE TRANSP. ELEKT. DÜZ DİKİŞ MAK. DMN-5420NHA-7-WB/AK85/EC10-BF 25 2 1300 MANŞET OP OPERASYON TANIMI MAKİNE AÇIKLAMASI MAKİNE MODEL STANDART SÜRE (SN) MAKİNE ADEDİ GÜNLÜK KAPASİTESİ 1 MANŞET BİRLEŞTİRME KENAR BIÇAKLI İĞNE TRANSP. ELEKT. DÜZ DİKİŞ MAK. DMN-5420NHA-7-WB/AK85/EC10-BF 50 2 650 2 MANŞET GAZE ELEKTR. DÜZ DİKİŞ MAK. DDL-8500-7-WB/AK85/EC 10B-F 43 2 750 3 MANŞET PRESİ PRES PRES 17 1 1910 4 MANŞET ÜTÜ ÜTÜ ÜTÜ 50 2 650 MONTAJ OP OPERASYON TANIMI MAKİNE AÇIKLAMASI MAKİNE MODEL STANDART SÜRE (SN) MAKİNE ADEDİ GÜNLÜK KAPASİTESİ 1 OMUZ BİRLEŞTİRME ALTÜST TRANSPORTLU ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ DLU-5490NBB-T-WB/AK85/PF-6/EC/10BF 50 4 650 2 OMUZ ÜST DİKİŞİ ELEKTR. DÜZ DİKİŞ MAK. DDL-8500-7-WB/AK85/EC 10B-F 30 1 1080 3 YAKA TAKMA İĞNE TRANSP. ELEKTR. DÜZ DİKİŞ MAK. DLN-5410-7-WB/AK85/EC 10B-F 60 3 540 4 YAKA KAPAMA İĞNE TRANSP. ELEKTR. DÜZ DİKİŞ MAK. DLN-5410-7-WB/AK85/EC 10B-F 48 3 680 5 KOL TAKMA AYAK KALDIRMALI ÇÜFT İĞNE BOŞ DİKİŞ MAK. MH-380KU/VO-17 54 3 600 6 KOL EVİ ÜST DİKİŞİ ELEKTR. DÜZ DİKİŞ MAK. DDL-8500-7-WB/AK85/EC 10B-F 50 3 650 7 YAN + KOL ALTI ÇATMA MERDANELİ KOLLU ÇİFT İĞNE ZİNCİR DİKİŞ MAK. MS-1190MD/VO45R 48 3 680 8 MANŞET TAKMA İĞNE TRANSP. ELEKTR. DÜZ DİKİŞ MAK. DLN-5410-7-WB/AK85/EC 10B-F 90 4 360 9 ETEK KIVIRMA ELEKTR. DÜZ DİKİŞ MAK. DDL-8500-7-WB/AK85/EC 10B-F 38 2 850 10 YAKA-MANŞET-APARTURA İLİK İLİK MAKİNESİ LBH-780U 40 2 810 11 YAKA-MANŞET-APARTURA DÜĞME İPLİK KESMELİ ZİNCİR DİKİŞ DÜĞME MAKİNESİ MB-373U 40 2 810 ALTERNATİF OPERASYON MAKİNELERİ OP OPERASYON TANIMI MAKİNE AÇIKLAMASI MAKİNE MODEL STANDART SÜRE (SN) MAKİNE ADEDİ GÜNLÜK KAPASİTESİ ÖN-9 SOL PAT İLİK AÇMA İLİK OTOMATI ACF-791-172-RSLZ 25 1 1300 ÖN-10 SOL PATLET DÜĞME DİKME DÜĞME OTOMATI ACF-164-377 19 1 1710 ÖN-8 CEP TAKMA OTOMAT AVP-870 20 1 1620 EKSTRA OPERASYONLAR VE MAKİNELERİ OP OPERASYON TANIMI MAKİNE AÇIKLAMASI MAKİNE MODEL STANDART SÜRE (SN) MAKİNE ADEDİ GÜNLÜK KAPASİTESİ ÖN-5 SOL PAT GAZE MERDANELİ ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ DDL-8500-7-WB/AK85/EC 10B-F/VO51 20 1 1620 ARKA-4 ROBA ÜST DİKİŞİ ELEKTR. DÜZ DİKİŞ MAK. DDL-8500-7-WB/AK85/EC 10B-F 45 2 720 3. Makine Listesi Dikiş makine grubu Açıklama Makine model Adet Fiyat € ELEKTR. DÜZ DİKİŞ MAK. DDL-8500-7-WB/AK85/EC 10B-F 20 1661 PANELLİ ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ DDL-8500-7-WB-/AK85/EC-10BF/CP 160 2 1779 MERDANELİ ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ DDL-8500-7-WB/AK85/EC 10B-F/VO51 3 3000 İĞNE TRANSP. ELEKTR. DÜZ DİKİŞ MAK. DLN-5410-7-WB/AK85/EC 10B-F 18 1698 ALTÜST TRANSPORTLU ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ DLU-5490NBB-T-WB/AK85/PF-6/EC/10BF 7 3644 KENAR BIÇAKLI İĞNE TRANSP. ELEKT. DÜZ DİKİŞ MAK. DMN-5420NHA-7-WB/AK85/EC10-BF 6 3773 İLİK MAKİNESİ LBH-780U 4 3873 İPLİK KESMELİ ZİNCİR DİKİŞ DÜĞME MAKİNESİ MB-373U 4 2043 MERDANELİ KOLLU ÇİFT İĞNE ZİNCİR DİKİŞ MAK. MS-1190MD/VO45R 3 3687 AYAK KALDIRMALI ÇÜFT İĞNE BOŞ DİKİŞ MAK. MH-380KU/VO-17 3 4549 TOPLAM 70 190756 Alternatif operasyon makineleri: Açıklama Makine model Adet Fiyat € İLİK OTOMATI ACF-791-172-RSLZ 1 28304 DÜĞME OTOMATI ACF-164-377 1 30227 OTOMAT AVP-870 1 66187 TOPLAM 3 154425 Diğer makineler: Açıklama Makine model Adet Fiyat € OTOMATİK İLİK MAKİNESİ LBH-1700SC 2 7514 ELEKTR. KİLİT DİKİŞ DÜĞME MAK. LK-1903SS 2 5473 ELEKTR. ÇİFT İĞNE DİKİŞ MAK. LH-3128 3 4000 TOPLAM 7 37974 4.Gerekli çalışan sayısı Gerekli çalışan sayısını bulmak için hat dengeleme yapmak gerekir. Üretim hattı düzenlenirken çıkan teorik makine ve işçi sayılarının dengelenmesi gerekir. Aksi halde gereğinden çok fazla işçi ve makine tutulmuş olur. İşçinin artan zamanı ihtiyaç duyulan başka bir işte değerlendirmesi sağlanarak dengeleme yapılır. Hat dengelemesi yapılırken öncelikle aynı makine yapılabilecek operasyonlar belirlenir. Ancak işçinin çok fazla yer atlamamasına dikkat edilmeye çalışılır. Belirli bir grup içinde çalışması sağlanır. Hat Dengelemede: Mümkün olan en yüksek verimle işçiler yüklenmelidir. Üretimde meydan gelebilecek aksamalar göze alınarak toleranslar verilmelidir. Mümkün olduğu sürece makineler ve işçiler hareket ettirilmemeli sadece 1 yerde çalışmaları sağlanmalıdır. İşçiler mümkün olduğunca aynı makinede çalıştırılmalıdır. MAKİNE AÇIKLAMASI OPERASYON TANIMI GEREKLİ İŞÇİ SAYISI ÜTÜ ÖNLER + CEP1 .61 ÖNLER + CEP2 1.39 ÖNLER + CEP5 .56 ÖNLER + CEP6 1.49 ARKA .88 KOL 1.1 MANŞET 2.31 TOPLAM 8.8 (ORTALAMA 9 İŞÇİ ) MERDANELİ ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ ÖNLER + CEP3 1.54 ÖNLER + CEP4 1.16 TOPLAM 2.7 (ORTALAMA 3 İŞÇİ ) ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ ÖNLER + CEP7 .463 KOL2 2.78 KOL4 3.5 YAKA4 .833 YAKA6 2.21 MANŞET2 2.0 MONTAJ2 1.39 MONTAJ6 2.31 MONTAJ9 1.77 TOPLAM 17.26 (ORTALAMA 18 İŞÇİ ) İĞNE TRANSPORTLU ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ ÖNLER + CEP8 3.5 YAKA3 1.9 YAKA5 1.77 MONTAJ3 2.78 MONTAJ4 2.21 MONTAJ8 4.2 TOPLAM 16.4 (ORTALAMA 17 İŞÇİ ) İLİK MAKİNESİ ÖNLER + CEP9 1.95 MONTAJ10 1.86 TOPLAM 3.81(ORTALAMA4 İŞÇİ ) İPLİK KESMELİ ZİNCİR DİKİŞ DÜĞME MAKİNESİ ÖNLER + CEP10 2.1 MONTAJ11 1.86 TOPLAM 3.96 (ORTALAMA 4 İŞÇİ ) PANELLİ ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ ARKA1 2.08 TOPLAM 2.08 (ORTALAMA 2 İŞÇİ ) ALT ÜST TRANSPORTLU ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ ARKA2 2.78 MONTAJ1 2.31 TOPLAM 5.09 ( ORTALAMA 5 İŞÇİ ) PRES KOL3 .046 YAKA2 1.71 MANŞET3 .79 TOPLAM 2.55 ( ORTALAMA 3 İŞÇİ ) KENAR BIÇAKLI İĞNE TRANSPORTLU ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ YAKA1 2.1 YAKA7 1.16 MANŞET1 2.31 TOPLAM 5.57 ( ORTALAMA 6 İŞÇİ ) AYAK KALDIRMALI ÇİFT İĞNE BOS DİKİŞ MAKİNESİ MONTAJ5 2.5 TOPLAM 2.5 ( ORTALAMA 3 İŞÇİ ) MERDANELİ KOLLU ÇİFT İĞNE ZİNCİR DİKİŞ MAK. MONTAJ7 2.21 TOPLAM 2.21 ( ORTALAMA 3 İŞÇİ ) GENEL TOPLAM ORTALAMA 73 İŞÇİ Ayrıca Serim+ Kesimde 3 işçi, Joker olarak 5 işçi Son Kontrol ve Paketlemede 9 işçi, 2 kişi ütüde, 1 kişi satın almada, 1 kişi satış sorumlusu, 2 kişi Bant ve kesim sorumlusu TOPLAM: 100 KİŞİ 5.Fabrika yerleşim planı Üretim bölümü yerleşme planı 6.Genel yerleşim planı YÖNETİM BİRİMİ ÜRETİM BÖLÜMÜ SOSYAL ODALAR VE YEMEKHANE SAİR ODALAR HAMMADDE DEPO MAMÜL DEPO Üretim ve diğer işletme bölümlerinin kapladıkları alanı daha önce sayısal olarak bulduğumuz üretim bölümünün alanından yaralanarak bulacağız. Üretim Bölümü: Toplam işletme alanının %60’ı üretim bölümüdür. Buna göre; Üretim hattında belirttiğimiz gibi üretim bölümü: 30 * (17,5+21+3 ) = 1245 m2’dir. Depolar: Toplam işletme alanının % 20’si olduğuna göre 1245*20/60= 415 m2 olur. İdari Kısım: Toplam işletme alanının % 8’i olduğuna göre 1245*8/60= 166 m2 olur. Sosyal Odalar: Toplam işletme alanının % 6’sı olduğuna göre 1245*6/60= 125 m2 olur. Sair Odalar: Toplam işletme alanının % 8’i olduğuna göre 1245*8/60= 166 m2 olur. Fabrika genel yerleşim planını zahiri bir şekilde gösterdikten sonra bize gerekli olan makineleri ve bu makinelerin özeliklerini, fiyatlarını inceleyelim. 7.Üretim Hattını Oluşturan Makine Açıklamaları CAD Sistemi: 30.000 €, Her kullanıcı için 12.000 € Firma: KONSAN CUTTER 150.000 € Firma: KONSAN TELA GİYOTİNİ 4 milyar 650 milyon Firma: Eser Makine ( 0212 538 00 77 ) KUMAŞ KALİTE KONTROL MAKİNESİ 6900 € Firma: KONSAN SERİM MASASI Makine: 19000 € Masası: 3000 € Model: Standard Spreader, Firma: KONSAN PRES MAKİNESI 6300 € Model: MP600SL Firma: KONSAN ÜTÜ 300 Milyon (Paskara )+ 50 milyon Ütü Dikim hattında 8, son işlemlerde de 2 tane ütü gerekeceğinden toplam ütü ihtiyacı 10’dur. Buna göre 350 Milyon*10= 3,5 milyar DİK BIÇAK 475 Milyon Firma: Şimşek Makine ( 0232 445 58 54 ) DİKİŞ MAKİNE GRUBU 70 Adet dikiş makinesi toplam fiyatı: 190756 € Firma: Astaş JUKİ, Bu makinelerin özellikleri ve fiyatları ayrıntılı bir şekilde belirtilmiştir. 8.Gömlek Kalıp Parça Listesi Bir tane gömleğin üretilebilmesi için gerekli olan hammadde ve yardımcı maddeler ise; şunlardır: Dokuma Kumaş: 1,75 m. Dikiş İpliği: 175 m. Düğme : 7 adet Tela: 0.25 m. Dokuma Etiket: 1 adet Baskı Yıkama Talimatı: 1 adet Karton Etiket: 1 adet Yaka Kartonu: 1 adet Yaka Kelebeği: 1 adet Yaka Çemberi: 1 adet Katlama Kartonu: 1 adet PP Poşet: 1 adet Oluklu Mukavva Koli: 24 Gömleğe 1 adet Şimdi bu hammadde ve yardımcı maddeleri, gömlek için hangi çeşitlerinin seçileceğini ve fiyatlarını inceleyelim. Dokuma Kumaş: 40/1 Poplin 80 Tel Reaktif Boyalı En: 150 cm Gramaj: 120 gr./m2 + %2 Fiyat: 2,30 € 50/1 Poplin 80 Tel Reaktif Boyalı En: 150 cm Gramaj: 110 gr./m2 + %2 Fiyat: 2,80 € 30/1 Poplin 80 Tel Reaktif Boyalı En: 150 cm Gramaj: 130 gr./m2 + %2 Fiyat: 2,00 € 20/1 Poplin 80 Tel Reaktif Boyalı En: 150 cm Gramaj: 140 gr. /m2 + %2 Fiyat: 2,30 € 40/1 Poplin İpliği Boyalı En: 150 cm. Gramaj: 140 gr. /m2 + %2 Fiyat: 2,80 € 50/1 Poplin İpliği Boyalı En: 150 cm. Gramaj: 140 gr. /m2 + %2 Fiyat: 3,20 € 30/1 Poplin İpliği Boyalı En: 150 cm. Gramaj: 140 gr. /m2 + %2 Fiyat: 2,60 € 20/1 Poplin İpliği Boyalı En: 150 cm. Gramaj: 140 gr. /m2 + %2 Fiyat: 2,45 € % 65 Pamuk % 35 PES İpliği Boyalı En: 150 cm. Gramaj: 130 gr. /m2 + %2 Fiyat: 1,90 € % 65 Pamuk % 35 PES Reaktif Düz Boyalı En: 150 cm. Gramaj: 130 gr. /m2 + %2 Fiyat: 1,50 € Not: Çorlu, İstanbul, Bursa, Denizli Boyahanelerinin ve ithal-yerli ham bez fiyatları temel alınmıştır. Dikiş İpliği : Oltalı marka 1 bobini (5000 metresi ) 1.750.000 lira olan PES ipliği dikiş ipliği olarak kullanılacak. Buna göre 1 adet gömlek için 175 m. Dikiş ipliği kullanılacağı göz önüne alınırsa 1 adet gömlek için dikiş ipliği maliyeti: 175*1.750.000/5000= 61250 TL olur. 1 yıllık dikiş ipliği maliyeti ise: 61250*1500*300/1720000= 16025 €, 1 aylık dikiş ipliği maliyeti: 1336 € olur. Düğme : Tanesi 6500 TL olan POLSAN marka Düğme kullanılacak. 7 adet düğmeli gömlek için düğme maliyeti: 6500*7= 45.500 TL olur. 1 yıllık düğme maliyeti 45500*1500*300/1720000= 11904 €, 1 aylık düğme maliyeti ise 992 € olur. Kaynak: VİPA Düğme Tela: Beyaz renkte Akdeniz marka kâğıt tela kullanılacak. Tela’nın metresi 155.000 TL. 1 adet gömlek için 0,25 m tela harcanacağı göz önüne alınırsa tela maliyeti: 0,25*155.500= 38750 TL olur. 1 yıllık tela maliyeti: 38750*1500*300/1720000= 10139 €, 1 aylık tela maliyeti ise 845 € olur. Etiket: 1.Saten Dokuma Etiket: Beyaz zemin üzerine Gri yazı 2,5*7,5 cm. boyutlarında olacak. Birim fiyatı: 15000 TL. 1yıllık saten dokuma etiket maliyeti: 15000*1500*300/1720000= 3925 €, 1aylık saten dokuma etiket maliyeti ise 328 € olur. ECE BAYAN GÖMLEKLERİ 2.Baskı Yıkama Talimatı: Model: Avrupa Akmaz, Birim Fiyatı. 5000 TL./Adet, Ayrıca 1adet kalıp ücreti: 10 Milyon TL. 1 yıllık baskı yıkama talimatı maliyeti: 5000*1500*300/1720000+6(1 adet kalıp fiyatı) =1315 €, 1 aylık baskı yıkama talimatı maliyeti ise110 € olur. 100 % COTTON ONLY DRYCLEANING 3.Karton etiket: 300 gr. Kuşe Kâğıda basılacak. Birim Fiyatı: 17500 TL. Zemin Beyaz, Yazılar: Gri 1 yıllık karton etiket maliyeti: 17500*1500*300/1720000=4580 €, 1 aylık karton etiket maliyeti ise: 382 € olur. ECE BAYAN GÖMLEKLERİ Work for fashion Work for you Yaka Elemanları, Katlama Kartonu, PP. Poşet ve Oluklu Mukavva Koli: Yaka Kartonu:(3.5-40 cm. ) Fiyatı: 6000 TL. 1 yıllık maliyeti: 6000*1500*300/1720000= 1570 €, 1 aylık maliyeti: 131 € olur. Yaka Kelebeği: 6000 TL., 1 yıllık maliyeti: 6000*1500*300/1720000= 1570 €, 1 aylık maliyeti ise 131 € olur. Yaka Çemberi: 37000 TL., 1yıllık maliyeti: 37000*1500*300/1720000= 9682 €, 1 aylık maliyeti ise 807 € olur. Katlama Kartonu: 60000 TL., 1 yıllık maliyeti: 60000*1500*300/1720000=15700 €, 1 aylık maliyeti ise 1310 € olur. Oluklu Mukavva Koli: Boyutları: 50-80-50 Fiyatı: 2.250.000 TL., 1 adet gömlek için birim koli fiyatı: 2.250.000/ 24= 93750 T.L., 1 yıllık maliyeti: 93750*1500*300/1720000= 24512 €, 1 aylık maliyeti ise 2045 € olur. 4-Maliyet Hesaplamaları Maliyetleri sabit maliyetler ve değişken maliyetler olarak 2’ye ayırırsak sabit maliyetler içerisinde makine alımları, değişken maliyetler içerisinde ise hammadde ve yardımcı madde maliyetleri, işçilik, kira yer alır. Sabit maliyetler Maliyet Kalemi Mal oluş fiyatı (Euro olarak) Dikiş makineleri(70 adet) 190756 CAD sistemi 30000 Tela giyotin makinesi 2704 Ütü (10 adet) 2035 Dik bıçak (2 adet) 554 Kumaş kalite kontrol makinesi 6900 Serim masası 22000 Pres makinesi 6300 Kompresör (3 adet) 3000 TOPLAM MALİYET 264249 Değişken maliyetler Maliyet Kalemi Mal oluş fiyatı (Euro olarak) Hammadde ve yardımcı malzeme 162596 İşçilik 31977 Bina kirası 4250 Elektrik+telefon+ısıtma 2617 İşçi diğer giderleri (yemek vb.) 1500 Genel diğer giderler 1050 TOPLAM MALİYET 203990 Şirketin kuruluşunun ilk yılındaki maliyeti= Sabit Maliyetler+ Değişen Maliyetler ( 1yıllık ) = 264249+203990*12 = 2712129 € olur. Genel hatlarıyla maliyet analizini verdikten sonra daha gerçekçi ve kaynaklardan alınmış verilerle maliyet tablosunu yeniden düzenlememiz gerekir. Buna göre öncelikle Astaş JUKİ’den almayı düşündüğümüz 70 adet dikiş makinesini Astaş JUKİ ve bankalarla görüşerek LEASING (Finansal Kiralama) yaparak almanın hem kuruluş maliyetini azaltacağını hem de işletmeye daha esnek bir yapı kavuşturacağı anlaşılmıştır. LEASING diğer adıyla finansal kiralama adından da anlaşılacağı üzere işletmenin kuruluş sermayesini azaltmak için banka aracılığıyla kuruluş sermayesinde hatırı sayılır bir faktör olan makine, teçhizatın belli bir süreliğine kiralanmasıdır. Astaş Juki firmasının makineleri Çatalca Serbest Bölgesindedir. Finans Bank bizim istediğimiz 70 makineyi Çatalca Serbest Bölge’den çekip 3 yıllığına bize kiralayacaktır. Makinelerin şirketin üzerine geçmesi ise 4. yılın sonunda olacaktır. Çünkü Leasing sözleşmesi imzalandığı tarihten itibaren en erken 4 yıl sonra makineleri kendi üzerimize alabiliriz. Bu yasal bir zorunluluktur. Daha açık bir deyişle ödemeler 36 ayda bitse dahi devir 4. yılın sonunda ancak gerçekleşebilir. LEASING işlemini Finansbank’ın Leasing bölümü ile gerçekleştirdim. Öngördüğümüz Leasing’den doğan maliyet kalemleri ise şunladır: • Çıplak olarak 70 dikiş makinesinin maliyeti daha öncede belirttiğimiz gibi 190756 € idi. Bu fiyat serbest bölge fiyatıdır. • Çıplak Fiyatın %0,5’i Serbest Bölge Fonu olarak ödenecektir. Buda 953,78 € eder. • Çatalca-İzmir arası nakliye ücreti 1 milyar 200 milyon T.L.dir Buda 698 € eder. • Çıplak fiyatın % 0,2’si nakliye sigortası olarak ödenecektir. Buda 381,512 € eder. • Çıplak Fiyat üzerinden %0,4 gümrükçü komisyonu ödenir. Buda 763,024 € eder. • Astaş JUKİ firması bir Japon firması olduğundan ve Uzak Doğu’dan gelen mallarda gümrük vergisi alındığından dolayı Japonya’dan gelen mal için gümrük vergisi Çıplak Fiyatın %3,7’si olacaktır. Buda 7057,972 € olur. Not: Avrupa’dan gelen mallardan gümrük vergisi alınmamaktadır. • Ayrıca Çıplak Fiyatın %1’i KDV olarak devlete ödenir. Buda 1907,56 € olur. Sonuç olarak Leasing için yapılması gereken masraflar tabloda gösterilirse: Leasing masrafları toplamı: Maliyet kalemi Fiyat (Euro olarak) Serbest Bölge Fonu 953.78 Nakliye ücreti 698 Nakliye sigortası 381.512 Gümrükçü komisyonu 763.024 Gümrük vergisi 7057.972 KDV 1907.56 Beklenmedik giderler 500 TOPLAM 12261.848 Not: Yalnız belirtmekte yarar görüyorum ki eğer yaptığınız yatırım teşvik belgeli bir yatırım ise yukarıdaki masrafları ödemezsiniz. 36 aylık faizleriyle birlikte kira ödeme belgesi çıkartılır. Sadece aylık tekerrür eden kira bedelleri ödenir. Leasing’in bir avantajı da yaptığınız kira ödemelerini gider olarak gösterip vergi indiriminden yararlanabilirsiniz. Dezavantajı ise 4 yıl boyunca makinelerin sahibi banka olacağından makinelerin amortismanını yani yıpranma paylarını banka kendi gideri olarak gösterebilir. Makinelerimizin ömrünü 5 yıl sayarsak biz sadece 1 yıl amortisman gideri gösterebiliriz. Makinelerin 4 yıl sonraki değeri Merkez bankasının açıklayacağı enflasyona göre bulunur. Örneğin 4 yıl sonunda enflasyonun Merkez Bankası %50 arttığını beyan ederse bizim makinelerimiz değeri 5. yılda 190756+190756*0,5=286134 € olur. Amortismanı ise 286134*1/5=57226,8 € olur. Bu 57226,8 € ‘yu amortisman gideri olarak şirketin 5. yıllık bilançosunda gösterebiliriz. Biz 36 aylık ödeme planını seçmeyi kararlaştırdık. Aylık 6104 + %1 KDV oranı=6165,04 € Leasing için bankaya ödenecektir. Daha önce çıkardığımız sabit ve değişken maliyet tablosunu Leasing’den sonra yeniden düzenlersek: Sabit maliyetler Maliyet Kalemi Mal oluş fiyatı (Euro olarak) CAD sistemi 30000 Tela giyotin makinesi 2704 Ütü (10 adet) 2035 Dik bıçak (2 adet) 554 Kumaş kalite kontrol makinesi 6900 Serim masası 22000 Pres makinesi 6300 Kompresör (3 adet) 3000 TOPLAM MALİYET 73493 Görüldüğü üzere sabit maliyetler bir hayli azalmıştır. Değişken maliyetler Maliyet Kalemi Mal oluş fiyatı (Euro olarak) Leasing ödemeleri 6165.04 Hammadde ve yardımcı malzeme 162596 İşçilik 31977 Bina kirası 4250 Elektrik+telefon+ısıtma 2617 İşçi diğer giderleri (yemek vb.) 1500 Genel diğer giderler 1050 TOPLAM MALİYET 210155.04 Yine şirketin kuruluşunun ilk yılındaki maliyeti hesaplarsak: 73493+210155,04*12= 2595353,48 € olur. Hiçbir öz kaynak kullanmayacağımız için tüm sermayeyi bankadan kredi ile sağlayacağız. Halk Bankası ile görüşmemden sonra 2 Milyon 600 bin Euro’luk kredi aldım. Bu 1 yıl geri ödemesiz 6’şar aylık dönemlerle toplam 7 taksitte kredinin geri ödenmesi esasına dayanmaktadır. Buna göre önce kredi ile ilgili ön bilgileri verir ve kredi itfa tablosu çıkartırsak: Kredi ön bilgileri Faiz oranı %7.5 Vade 4yıl Ödemesiz dönem 1yıl Taksit sayısı 7 İtfa başlangıç tarihi 15.06.2008 İlk tahakkuk tarihi 15.12.2008 Kredi itfa tablosu DÖNEM ANAPARA TAKSİT ÖDEMESİZ DÖNEM FAİZİ 15.06.2008 - 15.12.2008 2.600.000 - 46.258 15.12.2008 - 15.06.2009 2.692.517 384.645 46.258 15.06.2009 - 15.12.2009 2.307.871 384.645 15.12.2009 - 15.06.2010 1.923.226 384.645 15.06.2010 - 15.12.2010 1.538.581 384.645 15.12.2010 - 15.06.2011 1.153.936 384.645 15.06.2011 - 15.12.2011 769.290 384.645 15.12.2011 - 15.06.2012 384.645 384.645 Bu işlemleri de bitirdikten sonra 5 yıllık yıllara göre gider tablosu çıkartalım. 5 YILLIK GİDER TABLOSU GİDER KALEMLERİ DÖNEMLERE GÖRE MALİYETLER (EURO OLARAK) 06.2008 – 06.2009 06.2009 – 06.2010 06.2010 – 06.2011 06.2011 – 06.2012 06.2012 – 06.2013 SABİT MAKİNE GİDERLERİ 73493 - - - - KREDİ FAİZ ÖDEMESİ 92516 - - - - KREDİ ÖDEMESİ - 769290 769290 769290 769290 LEASING ÖDEMESİ 74018 74018 74018 - - HAMMADDE, YARDIMCI MALZEME 1951152 1951152 1951152 1951152 1951152 İŞÇİLİK 383724 383724 383724 383724 383724 BİNA KİRASI 51000 51000 51000 51000 51000 ELEKTRİK + TELEFON + ISITMA 31404 31404 31404 31404 31404 İŞÇİ DİĞER GİDERLERİ 18000 18000 18000 18000 18000 GENEL DİĞER GİDERLER 12600 12600 12600 12600 12600 TOPLAM 2687907 3291188 3291188 3217170 2832525 GELİR-GİDER ANALİZİ Gelir olarak gömlek satışlarından elde edilecek finansman ve kredi olarak çekilen 2 milyon 600 bin € vardır. 5 yılda üretilecek gömlek sayısı 1500*300*5=225000 tane olur. Not: Tüm makinelerin ömrü 5 yıl olarak alınmıştır. Yine 5 yıllık analiz yaparsak; GİDER KALEMLERİ DÖNEMLERE GÖRE MALİYETLER (EURO OLARAK) 06.2008 – 06.2009 06.2009 – 06.2010 06.2010 – 06.2011 06.2011 – 06.2012 06.2012 – 06.2013 YILLIK TOPLAM GİDER 2687907 3291188 3291188 3217170 2832525 AMORTİSMAN (yıllık%10 enflasyona göre) 14699 16368.46 17638.32 19108.18 20578.04 VERGİ (%33.3) 389695 190061 191366 213583 340031 GELİR KALEMLERİ GÖMLEK SATIŞLARI 3883500 3883500 3883500 3883500 3883500 KAR 1195593 592312 592312 666330 1050975 VERGİ SONRASI NET KAR 805898 402251 400946 452746 710944 GÖMLEK BİRİM FİYATI HESABI 5 yıllık planda en fazla masraf yapılan yıllar 2. ve 3. yıllar olmaktadır. Bu yıllarda 3291188 €’luk masraf yapılmaktadır. Gömlek birim fiyatını bu miktar baz alınıp yaparsak; 3291188/450000= 7,31€ olur. Bu fiyata %18 kar koyarsak gömleğin birim fiyatı: 8,63 € olur. Böylece dış kaynak olarak bankadan aldığımız kaynağımızı öz kaynak gibi şirketin mali tablosunda gösterebilir ve herhangi bir kriz durumuna daha esnek olmamız sağlanmış olur. Peki, yıllık gömlek satışları ile yapacağımız masrafları karşılayabiliyorsak kredi almaya ne gerek var gibi bir soru aklımıza gelirse bunun 2 olumlu yanı vardır. 1) Hiç üretim yapamasak bile bizim sabit maliyetlerimizi karşılayabilecek bir paranın elimizde olması gerekir. 2) Herhangi bir kriz durumunda daha esnek olmamızı sağlar ki böylece belli bir süre hiç kar etmeden ya da öz kaynağımızın bir kısmını kullanarak krizi en az zararla atlatmamıza olanak tanır. Tabiki birim gömlek hesabını 1 yıllık da yapabiliriz. Bu durumda o yıl yapılan masraf göz önüne alınarak birim maliyet hesabı yapılmalıdır. Gömlek birim fiyatını sektördeki rekabete göre yenilememiz en doğrusudur.